Bandar bakal tenggelam, risiko tidak tangani hakisan
Beberapa bandar utama di pesisir pantai negara dijangka tenggelam menjelang tahun 2100 akibat kenaikan aras laut sehingga lebih satu meter jika langkah mengurangkan risiko hakisan serta kawalan ketat setiap aktiviti pembangunan di zon pantai tidak dimulakan kerajaan, mulai sekarang.
Ini
berikutan pembangunan di zon pantai seperti penambahan infrastruktur
dan pembangunan tanpa mengira kesan jangka panjang didapati sedang
rancak berjalan di seluruh negara.
Seiring
dengan pembangunan itu, kerajaan perlu mengutamakan beberapa
perancangan seperti langkah mitigasi iaitu aktiviti mengurangi impak
bencana dan langkah adaptasi iaitu usaha meningkatkan daya tahan sebelum
zon pantai yang terbabit bakal berdepan kesan buruk pada masa depan.
Perancangan
perlu dilaksanakan segera berikutan kajian kenaikan aras laut oleh
Institut Penyelidikan Hidraulik Kebangsaan Malaysia (NAHRIM) menunjukkan
beberapa lokasi di pesisir/zon pantai dijangka menerima tempias buruk
akibat fenomena itu.
Menerusi unjuran itu, Sabah khususnya di
pantai timur negeri berkenaan seperti di kawasan berhampiran Tawau, air
laut yang diramal naik 1.064 meter (m), Lahad Datu (1.013m) dan Sandakan
(0.911m) dijangka paling teruk terjejas akibat fenomena alam itu.
Turut
terjejas, kawasan pesisir pantai di Labuan (0.586m) dan pesisir pantai
di Sarawak seperti di Bintulu (0.592m), Sibu (0.481m) dan Serian,
0.444m.
Di
pantai timur Semenanjung pula, ia membabitkan kawasan pesisir pantai di
Kelantan (0.361m), Dungun, Terengganu (0.326) dan Chukai (0.307m)
manakala di pantai barat, pesisir pantai di Pulau Pinang dan Kedah
(0.492m) serta Perak (0.499m) juga dijangka terjejas.
Ketua
Pengarah NAHRIM, Datuk Dr Azuhan Mohamed, berkata kenaikan paras laut
berlaku berikutan aktiviti pemanasan global dan jika itu terjadi,
kawasan pantai akan ditenggelami air.
"Kesan
peningkatan aras laut ini menyebabkan perubahan dinamik pantai yang
mana akan berlaku perubahan kepada kelajuan arus, ketinggian ombak dan
pasang surut, yang akan mengangkut sedimen di sepanjang pesisir yang
boleh menyebabkan hakisan.
"Menerusi unjuran kajian kami, pada 2100
pesisir pantai di Sabah akan berlaku kenaikan satu meter aras laut
berbanding hari ini dan kenaikan setengah meter aras laut di Semenanjung
negara juga dijangka berlaku.
"Walaupun
pantai kedua bakal wujud secara semula jadi, langkah mitigasi seperti
mewujudkan benteng pemecah ombak dan benteng pantai mampu mengelakkan
kesan yang lebih besar pada masa depan," katanya kepada BH.
Beliau
berkata, impak hakisan pantai oleh kenaikan aras laut adalah pada skala
kecil dan jangka panjang berbanding akibat aktiviti pembangunan di
kawasan zon pantai yang tidak terkawal.
Ditanya
aktiviti pembangunan di kawasan zon pantai, Azuhan berkata, langkah
paling penting adalah mematuhi hasil dapatan kajian hidraulik berkaitan
senario sebelum, semasa dan selepas pembinaan.
Mengambil
contoh mengenai pemanjangan landasan lapangan terbang Terengganu,
beliau berkata, kajian hidraulik sudah dilakukan oleh perunding luar
negara tetapi langkah mitigasi iaitu menguatkan pantai tidak
dilaksanakan sehingga menyebabkan hakisan teruk.
"Disebabkan itulah kajian hidraulik diwajibkan sebelum pembangunan di
zon pantai dilakukan, sama ada oleh NAHRIM atau perunding luar bertujuan
mengelakkan kesan negatif seperti hakisan. Jika langkah ini tidak
dilaksana, sampai bila pun masalah tidak berkesudahan," katanya.
Mengulas mengenai strategi terbaik bagi
menangani masalah hakisan, beliau berkata, keberkesanan langkah
berstruktur dan langkah tidak berstruktur adalah subjektif, tertakluk
kepada proses hidrodinamik semula jadi, morfologi pantai dan pemilihan
kaedah perlindungan.
"Pemilihan
kaedah terbaik adalah berdasarkan hasil kajian hidraulik terperinci di
kawasan terpilih yang akan mengurangkan impak hakisan dan biasanya
langkah berstruktur dibina di kawasan pesat membangun serta bersifat
jangka panjang manakala kejuruteraan tidak berstruktur pula biasanya
bagi melindungi kawasan pelancongan.
"Saya
ambil contoh langkah pencegahan di Belanda. Mereka mengumpulkan pasir
dari laut dalam dan dikumpul di kawasan pantai, seterusnya berjaya
mengelakkan hakisan. Langkah ini sudah dipelajari oleh negara tetapi
tidak dipraktikkan, mungkin kerana kos tinggi," katanya.
Sementara
itu, Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) tidak boleh bertindak sebagai
penguat kuasa terhadap sebarang pembangunan di zon pantai di seluruh
negara, sebaliknya hanya berfungsi menasihati pihak berkuasa tempatan
(PBT).
Pengarah Bahagian Pengurusan Zon Pantai
JPS, Datuk Kapten (B) Anuar Yahya, berkata JPS tidak boleh mengambil
tindakan sendiri terhadap pemaju atau projek yang menyebabkan masalah
seperti hakisan, tetapi mereka boleh memberi cadangan kepada kerajaan
negeri.
"Kami
adalah sebuah agensi teknikal dan dalam konteks ini, biasanya kami
hanya menasihati kerajaan negeri manakala penguatkuasaan dilakukan pihak
berkuasa tempatan," katanya kepada BH, mengulas mengenai tindakan
penguatkuasaan terhadap aktiviti pembangunan seperti kerja-kerja
menambak laut yang banyak menyebabkan pantai terhakis.
Anuar berkata, kerajaan memperuntukkan jutaan ringgit setiap tahun untuk memulihkan zon pantai yang terjejas akibat hakisan.
Pada
tempoh sama, katanya, sebanyak RM2.2 juta diperuntukkan di Johor,
Melaka (RM1.4 juta), Pahang (RM1.84 juta), Kelantan (RM1.68 juta) dan
RM1.17 juta di Terengganu.
Beliau
turut mengesahkan, sebanyak 44 kawasan pantai termasuk pulau di seluruh
negara dikenal pasti berlaku hakisan kritikal, yang direkod dalam
kajian terbaharu.
Selain
empat negeri iaitu Kelantan, Johor, Pahang dan Melaka, dua negeri yang
turut kritikal mengalami hakisan adalah Terengganu dan Sarawak.
Katanya,
selain punca semula jadi seperti ombak deras, hakisan di negara ini
turut berlaku akibat pembangunan hartanah yang tidak mematuhi syarat
serta aktiviti mengorek pasir tanpa kawalan.