Piramid Penduduk
1
Piramid penduduk ialah
gambaran berdasarkan sebuah graf yang menunjukkan struktur penduduk mengikut
umur dan jantina di sesebuah negara. Sesebuah graf piramid penduduk boleh
menggambarkan ciri-ciri demografi, kependudukan dan sosioekonomi penduduk
sesebuah negara seperti:
(a)
Ciri
kadar kelahiran, kadar kematian dan kadar pertumbuhan penduduk semula jadi
(b)
Komposisi
jantina penduduk
(c)
Jangka hayat penduduk
yang semakin meningkat
(d)
Nisbah tanggungan
golongan bekerja tinggi
(e)
Tahap kemajuan dan
pembangunan ekonomi yang pesat
2
Bentuk piramid penduduk
boleh dibahagikan kepada tiga jenis, iaitu:
(a)
Piramid
progresif dengan tapak lebar, puncak tajam, cerun landai mewakili negara sedang
membangun di Asia Tenggara kecuali Singapura
(b)
Piramid
regresif atau peralihan atau perantara yang mempunyai puncak lebar, cerun
cembung mewakili negara maju seperti Amerika Syarikat, United Kingdom, Jerman,
Perancis, Singapura dan lain-lain lagi.
(c)
Piramid
mantap atau stabil yang mempunyai ciri-ciri yang hampir sama dengan piramid
progresif mewakili negara Jepun dan Sweden.
3
Ketiga-tiga bentuk
piramid di atas berbeza dari segi tapak, kecerunan dan puncaknya yang
menunjukkan ciriciri demografi yang berbeza. Piramid penduduk sesebuah negara
berkait rapat dengan transisi demografi yang dialami oleh negara tersebut serta
menggambarkan tahap pembangunan ekonomi dan sosial yang dialami oleh sesebuah
negara. Perancangan atau program pembangunan kerajaan berkaitan penduduk
dilakukan berdasarkan gambaran daripada graf piramid penduduk tersebut.
Kesan Pertumbuhan Penduduk Dunia dan di Malaysia
1
Pertumbuhan
penduduk dapat dikelaskan kepada pertumbuhan yang pesat, sederhana, perlahan
dan negatif atau sifar.
2
Kepesatan
atau kesederhanaan pertumbuhan penduduk boleh memberi kesan serta mempengaruhi
ciri sosioekonomi dan demografi sesebuah negara terutama bila dibandingkan
antara negara maju dengan negara sedang membangun.
3
Kesan
terhadap ciri sosioekonomi adalah berkaitan dengan keadaan kemiskinan,
pengangguran, taraf hidup yang rendah serta sumber alam sesebuah negara.
Manakala kesan ke atas ciri demografi dikaitkan dengan kadar kelahiran, kadar
kematian, struktur umur dan jantina, nisbah tanggungan dan jangka hayat penduduk.
4
Bilangan
penduduk yang ramai menyebabkan berlaku persaingan pekerjaan. Untuk mendapatkan
pekerjaan yang sesuai mereka mesti mempunyai kelayakan akademik yang baik untuk
memasuki pasaran pekerjaan. Bagi penduduk yang tidak mempunyai pendidikan yang
baik atau tidak berpengalaman, peluang untuk mendapatkan pekerjaan adalah
sukar. Kadar pengangguran yang tinggi akan menimbulkan banyak masalah sosial.
5
Masalah
sosial seperti jenayah rompak, ragut dan keruntuhan moral akan berlaku dan
sukar dibendung. Ini boleh mengancam keselamatan penduduk Iain dan juga
kesejahteraan negara.
6
Kemiskinan juga akan berlaku apabila
penduduk ramai dan tiada kerja tetap atau menganggur. Ketua keluarga yang tidak
bekerja atau yang bergaji rendah dengan saiz keluarga besar akan mewariskan
kemiskinan itu kepada anak-anak mereka. Kemiskinan penduduk bandar juga ber'aku
di kalangan pekerja bawahan atau buruh kasar kerana kadar upah yang rendah
tetapi terpaksa menanggung kos sara hidup yang tinggi.
7
Pertumbuhan penduduk yang pesat juga memberi
kesan terhadap sumber alam. Persaingan guna tanah untuk petempatan,
perindustrian, pembandaran, infrastruktur, pertanian dan sebagainya akan
meningkat bagi menampung bilangan penduduk yang ramai. Ini akan menyebabkan
sai7 tanah secara relatifnya semakin sempit dan tidak ekonomik. Harga tanah
menjadi sangat mahal.
8
Kerosakan dan kemusnahan sumber alam akan
berlaku dengan berleluasa bila penduduk yang ramai mengeksploitasi sumber alam
tanpa kawalan. Kerja pemotongan tanah, cerun bukit untuk kediaman akan menyebabkan
hakisan, tanah runtuh dan mendap selain gondol. Sumber airjuga akan terjejas
apabila kawasan tadahan hujan musnah oleh tindakan manusia membersihkan hutan.
la boleh menyebabkan dan mempercepatkan berlakunya banjir.
9
Pencemaran juga akan banyak berlaku akibat
tindakan manusia. Pencemaran udara dan jerebu berlaku apabila penduduk membina
kilang dan menggunakan kenderaan. Gas karbon monoksida dan sulfur dioksida dari
kilang dan kenderaan adalah punca pencemaran berlaku. Pencemaran sampah sarap
atau persekitaran berlaku dari sikap penduduk yang membuang sampah di merata
tempat atau ke dalam sungai.
10
Penduduk yang ramai sebaliknya dapat
menyumbang kepada pembangunan sumber alam. Sumber alam telah dapat
dieksploitasi dan dimajukan dan tidak dibiarkan membazir. Tanah terbiar telah
diusahakan untuk pertanian komersial. Tanah paya, tanah bekas lombong dan
pinggir laut ditebus guna untuk dijadikan kawasan pertanian, perindustrian dan
petempatan.
11
Penduduk yang ramai juga merupakan pasaran
tersedia barangan dan perkhidmatan yang besar dan luas. Permintaan yang tinggi
daripada penduduk terhadap barangan keperluan mempengaruhi aktiviti pemprosesan
dan pengeluaran. Seterusnya, produk sumber yang ada boleh dipelbagaikan.