TNTI:MEMAHAMI AIR BAWAH TANAH DAN AIR PERMUKAAN

SUMBER AIR MENTAH

•AIR BAWAH TANAH

a. Air Bumi

b. Equifer (mata air)

•AIR PERMUKAAN BUMI

a. Air Sungai
b. Air Tasik
c. Air Larian Permukaan
d. Air Hujan

•AIR BAWAH TANAH

- Dikenali sebagai Zon Tepu Air iaitu kawasan yang
mengandungi liang, rekahan, dan ruang antara
partikel batu yang dipenuhi air.

- Berpunca daripada kerpasan yang menyerap masuk

ke bawah tanah dari permukaan atas bumi.

- Pergerakan air bergantung kepada darjah ketelapan dan porositi iaitu jumlah ruang kosong di dalam batu sub-permukaan.

- Memerlukan masa beribu-ribu tahun untuk kembali
ke alam sekitar apabila diserap jauh ke dalam equifer
mendalam.

- Merupakan sebahagian daripada kitaran air dunia.

- Digunakan oleh manusia untuk aktiviti harian.

•EQUIFER dan MATA AIR

- Air permukaan yang cetek akan diserap oleh akar-
akar tumbuhan dan akan disingkirkan dari
permukaan daun melalui proses transpirasi
tumbuhan.

- Sebahagian air tersebut diserap semakin dalam ke
dalam tanah dan mengisi equifer (batuan sub-
permukaan) yang dapat menyimpan air dalam
kuantiti yang besar untuk jangka masa yang lama.

- Equifer yang telah dipenuhi air akan melimpahkan air

keluar ke permukaan bumi.

- Boleh didapati dalam pelbagai saiz iaitu dari saiz
kecil yang akan mengalir selepas hujan lebat kepada
kolam mata air yang besar yang boleh mengalir
berjuta-juta gelen sehari.

- Boleh terbentuk dalam pelbagai jenis batu
(kebanyakannya didapati dalam batu kapur) yang
sangat senang merekah dan boleh dilarutkan oleh air
hujan seterusnya menjadikannya bersifat asid.

- Apabila batu tersabut melarut dan merekah, ruang

akan terbentuk yang membolehkan air mengalir.

- Pengaliran air secara mendatar akan menyebabkan air mengalir ke permukaan bumi dan menjadi mata air.

- Sering didapati dalam keadaan jernih tetapi terdapat
juga yang berwarna merah kerana telah bercampur
dengan garam mineral bawah tanah (ferum).

•MATA AIR PANAS

- Mata air biasa tetapi airnya adalah suam dan di
kawasan tertentu seperti Taman Negara
Yellowstone,Wyoming,USA.

- Didapati di kawasan yang telah mengalami aktiviti
letusan gunung berapi iaitu air menjadi panas
apabila bersentuhan dengan batu-bata panas jauh di
bawah permukaan bumi.

- Batu menjadi semakin panas apabila semakin dekat
dengan kerak bumi dan membentuk mata air panas
apabila air bawah tanah mengalir melalui laluan-
laluan ke atas permukaan bumi.

- Berlaku di serata dunia dan boleh didapati di

kawasan gunung ais beku.

JENIS-JENIS SUMBER AIR

PERMUKAAN

•AIR SUNGAI

- Sangat penting untuk hidupan di dunia.

- Menjadikan bawah tanah sentiasa dipenuhi air
dengan mengalirkan air ke bawah tanah melalui
dasar sungai.

- Menjadikan laut dipenuhi air kerana sentiasa

menerima pengaliran air sungai.

- Kualiti air dipengaruhi oleh kegiatan manusia di

kawasan tersebut.

-Air hujan akan menyebabkan peningkatan paras
sungai tetapi hal tersebut hanya boleh terjadi
apabila kawasan tadahan mengalami hujan pada
kawasan yang lebih tinggi iaitu air akan mengalir ke
bawah melalui lokasi aliran keluar.

- Saiz bagi sesebuah sungai bergantung kepada saiz

tadahan air baginya.

- Kadar peningkatan dan penurunan paras air bagi sungai besar adalah perlahan berbanding sungai kecil.

- Pengaliran air keluar dan masuk akan menyebabkan

kuantiti air dalam sungai sentiasa berubah.

- Pengaliran masuk adalah disebabkan kerpasan,air
larian permukaan,resapan bawah tanah dan
pengaliran daripada cabang-cabang sungai kecil.

- Pengaliran keluar disebabkan oleh proses sejatan dan

resapan ke bawah tanah.

- Kuantiti dan lokasi boleh mengalami perubahan
selepas suatu tempoh masa dan ruang tertentu
samada secara semulajadi atau kesan daripada aktiviti
manusia.

AIR  AIR TASIK

-Terbahagi kepada dua iaitu tasik buatan dan

tasik semulajadi.

-Punca utama bagi tasik ialah sungai, anak

sungai, atau teluk dan kerpasan.

-Saiz tasik adalah lebih besar berbanding

kolam.

-Kebanyakan air tasik merupakan air tawar

tetapi ada juga air tasik yang masin.

-Tasik juga boleh menjadi satu kawasan yang
terlalu dalam akibat daripada pencairan
glasier

•AIR LARIAN PERMUKAAN

- Air larian kerpasan yang diperolehi secara terus sejumlah besar

air sungai.

- Secara global, air larian daripada salji membentuk sebahagian

besar daripada pergerakan air dunia.

- Di kawasan iklim yang lebih sejuk, air larian adalah pada musim
bunga dan aliran air sungai berpunca daripada pencairan salji
dan ais.

- Pencairan salji dengan kadar yang terlalu cepat boleh

menyebabkan banjir dan tanah runtuh.

- Air larian daripada cairan salji adalah berbeza mengikut musim

dan tahun.

- Dipengaruhi olh faktor iklim dan cuaca serta keadaan fizikal

geologi dan topografi sesebuah tanah.

- Hanya 1/3 daripada air hujan yang jatuh ke atas bumi akan

mengalir ke dalam sungai dan kembali ke laut.

- 2/3 daripada hujan pula akan mengalami proses sejatan,

transpirasi, atau akan menyerap dalam tanah.

- Boleh digunakan oleh manusia untuk kegunaan harian.

•AIR HUJAN

-Awan yang terapung di atmosfera mengandungi
wap air dan titisan awan yang tidak dapat jatuh ke
permukaan bumi sebagai kerana saiznya yang kecil,
tetapi saiznya adalah cukup besar untuk
membentuk awan yang dapat dilihat oleh manusia.

-Air di langit akan mengalami proses sejatan dan

kondensasi secara berterusan.

-Kebayakan daripada air yang terkondensasi di
dalam awan tidak akan jatuh ke bumi sebagai titisan
air hujan kerana turbulen udara yang
mengampaikan awan-awan di atmosfera.

-Proses hujan hanya dapat berlaku jika titisan air
mula mengalami proses kondensasi dan bergabung
untuk membentuk titisan-titisan air besar dan
menjadi cukup berat untuk membentuk
hujan.Pembentukan satu titisan hujan memerlukan
gabungan berjuta-juta titisan awan.

KEPENTINGAN SUMBER AIR
MENTAH YANG BERSIH DAN BEBAS
DARIPADA PENCEMARAN

•Menjimatkan kos bagi memulih air yang

tercemar menjadi air yang lebih bersih.

•Mengelakan sebarang penyakit bawaan air

seperti taun,penyakit kulit dan sebagainya.

•Untuk kepentingan pertanian seperti

mengairi kawasan tanaman,haiwan
ternakan,hortikultur perladangan dan
sebagainya.

•Mengekalkan nilai estetika sesebuah sungai,

tasik atau laut.

•Memelihara hidupan akuatik.