konsep dan taburan penduduk
GEOGRAFI : ALAM SEKITAR MANUSIA
1. PENDUDUK
1.1 KONSEP PENDUDUK
1.Berikan maksud penduduk sebagai sumber manusia
2. Jelaskan peranan manusia sebagai agen perubahan melalui :-
(i) perubahan sosioekonomi;
(ii) perubahan landskap fizikal dan empat sistem fizikal (geomorfologi,
atmosfera, hidrologi, dan ekologi;
(iii) perubahan landskap budaya (petempatan, guna tanah, pengangkutan, dan
lain-lain hasil gubahan manusia).
3. Huraikan faktor-faktor yang mempengaruhi kualiti sumber manusia di sesebuah
negara.
4. Jelaskan kebaikan sesebuah negara mempunyai penduduk yang berkualiti
1.2 TABURAN PENDUDUK
3. Apakah yang dimaksudkan dengan pola taburan penduduk
4. Apakah yang dimaksudkan dengan kepadatan penduduk (contoh pengiraannya)
5. Nyatakan kawasan yang padat, sederhana dan jarang di
wilayah dunia (sertakan peta yang berkaitan)
6. Nyatakan kawasan yang padat,
sederhana dan jarang di
Malaysia.(sertakan peta yang berkaitan)
7. Apakah yang dimaksudkan dengan ketakseimbangan taburan penduduk
8. Terangkan faktor yang mempengaruhi ketakseimbangan taburan penduduk
wilayah dunia dan negara Malaysia.
9. Huraikan faktor-faktor yang mempengaruhi kepadatan penduduk di sesuatu
kawasan.
Rujukan:
1. Katiman Rostam dan Tengku Anuar.
(1990). Geografi Kemanusiaan. Kuala
Lumpur: Nurin Enterprise.
2. Chek Zainon Shafie et al. (2012). Teks STPM Geografi Sistem
Modular Baharu Penggal 1 Bangi Selangor, Pelangi Sdn Bhd.
=======================================================================
1. PENDUDUK
1.1 KONSEP PENDUDUK
1.Berikan maksud penduduk sebagai
sumber manusia
Maksudnya ialah penduduk di sebuah negara merupakan aset atau tenaga buruh
dan boleh diukur secara kuantiti, kualiti, umur dan jantina. Penduduk tersebut
hendaklah berada dalam lingkungan 15 - 64 tahun.
a.Secara kuantiti sumber manusia
diukur:-
-bilangan atau jumlah penduduk, sturktur umur dan jantina
Negara yang mempunyai saiz penduduk yang besar dan ramai seperti China dan
Indonesia memiliki tenaga kerja yang cukup untuk menjana pembangunan pelbagai
sektor ekonomi,meningkatkan kutipan cukai,meluaskan saiz pasaran, serta
meningkatkan jumlah anggota tentera.
.
b. Secara kualiti pula, sumber manusia diukur
melalui:-
-tahap pendidikan,
-kemahiran,
-taraf kesihatan
dan
-sikap
c. Struktur umur serta jantina penduduk sesebuah negara.
2. Jelaskan peranan manusia sebagai
agen perubahan melalui aktiviti sosioekonomi
(i). Agen perubahan sosioekonomi
Konsep ini memperlihatkan
manusia sebagai agen perubahan melalui aktiviti pembangunan sosioekonomi.
Kegiatan penduduk boleh mengakibatkan berlakunya perubahan ruang fizikal dan
tahap kemajuan ekonomi dan kualiti hidup di sesebuah negara.pertanian : teh
(ii) perubahan landskap fizikal dan empat sistem fizikal
(geomorfologi, atmosfera, hidrologi, dan ekologi;
Manusia telah
meneroka dan mengeksploitasi sumber tanah untuk dijadikan tapak pertanian untuk
dijadikan sumber makanan dan bahan mentah kegiatan ekonomi lain, seperti
industri. Sumber tanah di kawasan tanah tinggi telah ditarah dan diteres untuk
dijadikan tapak tanaman teh, sayur, buah-buahan dan bunga di Cameron Highland.
Ini telah mengubah bentuk pandang darat daripada kawasan tanah tinggi berhutan
tebal di Banjaran Titiwangsa menjadi pandang darat kawasan ladang teh, sayur
dan bunga.
Manusia telah
meneroka sumber hutan untuk mendapatkan sumber kayu balak berharga untuk
dijadikan bahan mentah industri memproses kayu, perabot, kayu bergergaji dan
kertas.Penerokaan sumber hutan ini telah menyebabkan tanah tinggi menjadi
gondol dan terdedah kepada agen hakisan dan luluhawa. Contoh, di Pedalaman
Pahang.
Manusia telah
menerokai dasar laut untuk mencari gali sumber petroleum dan gas asli.
Pembinaan Pelantar minyak dan kilang memproses petroleum telah mengubah pandang
darat pinggir pantai kg. nelayan kepada kawasan industri memproses petroleum
dan gas asli. Contoh, di Kerteh, Terengganu.
Demikian juga penerokaan tanah untuk kegiatan perlombongan
bijih timah dan kuprum telah mengubah pandang darat tanah tinggi dan tanah
pamah kepada pandang darat lekukan berair dan kolam lombong yang luas. Contoh,
tasik Titiwangsa dan Tasik Bukit Merah.
Manusia telah mendirikan kawasan industri
yang dilengkapi dengan segala keperluan prasarana telah mengubah pandang darat
sesuatu kawasan kepada pandang darat buatan manusia seperti, jalan raya, kedai,
gedung perniagaan, kawasan perumahan,
dan lain-lain. Contoh, di Sungai Petani, Kedah.
Manusia telah mengubah pandang darat kawasan tanah tinggi
dengan pembinaan kawasan rekreasi dan pelancongan. Proses penyahutanan di
Genting Highland telah mengubah kawasan tanah tinggi yang dilitupi dengan Hutan
Hujan Tropika kepada bangunan hotel, jalanraya, gedung perniagaan dan padang golf.
(iii) perubahan landskap budaya
(petempatan, guna tanah, pengangkutan, dan lain-lain hasil gubahan manusia).
Manusia telah meneroka kawasan hutan, paya, bukit dan pantai untuk membina
petempatan, jalan raya, pelabuhan, lapangan terbang untuk kehidupan manusia.
3. Huraikan faktor-faktor yang
mempengaruhi kualiti sumber manusia disesebuah negara.
Faktor pendidikan, iaitu kemudahan dan pembangunan
institusi pendidikan, seperti sekolah, kolej, IPTA dan IPTS yang membuka
peluang kepada rakyat mendapatkan pendidikan pra sekolah, rendah, yang meningkatkan kadar celik huruf dan celik
IT yang tinggi,pendidikan peringkat menengah yang menyediakan tenaga buruh
separuh mahir dan pendidikan tinggi yang
menyediakan tenaga buruh mahir tempatan yang berpengetahuan dan akan membentuk
tenaga kerja yang berkualti untuk membangunkan negara.
Faktor kemahiran, kemahiran dan kecekapan khusus sesuatu
bidang seperti teknik dan vokasional, kejuruteraan, rekacipta, pengurusan dan
profesional yang diperolehi melalui
pengalaman, latihan lanjutan, perkongsian kepakaran. Contoh, pekerja kilang
Proton dihantar berkursus di Kilang Mitshubishi, Jepun.Kemahiran tinggi dan
kepakaran ini dapat meningkatkan daya cipta dan inovasi baru. Contoh, reka
bentuk dan enjin kereta Proton.Perkembangan ekonomi kuarterner dan kuiner yang
berkembang ini telah membawa eksport inovasi dan kepakaran ke luar negara.
Contoh, pengurusan dan konsultan perladangan FELDA digunakan oleh negara
Indonesia untuk membuka ladang kelapa sawit.
Faktor kesihatan, terdapat kemudahan prasarana dan
kepakaran kesihatan yang berkualiti dan meluas. Terdapat akses kesihatan yang
baik, seperti kemudahan klinik, hospital, hospital pakar, Nisbah doktor dengan
pesakit yang kecil, pencegahan penyakit berjangkit,program imunisasi yang meluas
dan berkesan dan amalan pemakanan seimbang. Peningkatan tahap kesihatan dapat
meningkatkan kadar kelahiran hidup, meningkatkan jangka hayat dan mengurangkan
kadar kematian. Kemudahan dan akses kesihatan yang mudah dan meluas dapat
melahirkan modal insan atau tenaga buruh yang sihat, bersemangat dan tekun
untuk membangunkan negara.
Faktor kebolehkerjaan, iaitu budaya kerja penduduk yang
positif, seperti mempunyai semangat kerja yang tinggi, rajin, menepati masa,
dan berinovasi. Penduduk juga mudah dilatih,bersedia untuk berkerja, mematuhi
arahan dan sedia berkhidmat di mana-mana lokasi yang diarahkan oleh majikan.
Penduduk juga mempunyai ketahanan fizikal dan mental yang bersedia menghadapi
tekanan kerja sewaktu bertugas.
Faktor sikap positif, seperti penduduk yang mempunyai
perwatakan dan daya kepimpinan yang kemas, sistematik dan berkesan. Kecekapan
berkomunikasi dan bersedia untuk bekerja dalam satu pasukan. Pekerja juga perlu
mempunyai tahap intergriti yang tinggi, kejujuran, kesetiaan, dan amanah kepada
majikan. Keterbukaan minda penduduk, khasnya golongan pekerja menerima idea,
inovasi, dan menjadi agen perubahan.
Faktor Dasar kerajaan, kerajaan menubuhkan institusi latihan,
kursus, insentif, biasiswa dan program pembangunan modal insan. Contoh, INTAN ditubuhkan diseluruh negeri
untuk memodenkan pengurusan pentadbiran jabatan kerajaan. Kerajaan juga
menyediakan kemudahan biasiswa JPA dan Kementerian berkaitan serta pinjaman
PTPTN untuk memudah dan menggalakkan penduduk melanjutkan pelajaran ke IPTA dan
IPTS di seluruh negara bagi menampung keperluan tenaga buruh separuh dan mahir
tempatan. Kerajaan juga menggalakkan ‘pendidikan sepanjang hayat’ dan galakan
kepada golongan cendikiawan menjalankan kajian dan penyelidikan, melalui
Geran-Geran Penyelidikan yang disalurkan kepada IPTA dan IPTS tempatan. Contoh, Geran Penyelidikan Kawalan dan
Vektor Penyakit Berjangkit USM.
4. Jelaskan kebaikan sesebuah
negara mempunyai penduduk yang berkualiti.
i- Sumber tenaga kerja mahir dan separuh mahir dapat diwujudkan
ii- Menigkatkan pembangunan ekonomi sesebuah negara
iii- dapat
menarik pelabur dari luar negara
iv. - mewujudkan penduduk sihat dan cergas
v.- mewujudkan penduduk yang bersikap positif:
patriotisme, perpaduan dsbnya.
1.2 TABURAN PENDUDUK
3. Apakah yang dimaksudkan dengan pola taburan penduduk
Pola taburan penduduk merujuk kepada sebaran / corak atau agihan penduduk di atas ruang bumi. Sebaran ini menghasilkan taburan
penduduk yang tidak sekata iaitu
kawasan yang berpenduduk padat, kawasan
berpenduduk sederhana padat dan berpenduduk jarang.
Contohnya antara kawasan yang
berpenduduk padat ialah di Dataran Kedah-Perlis dan Lembah Kelang di Selangor.
Kawasan penduduk sederhana padat terdapat di tanah rancangan FELDA dan kawasan penduduk jarang pula di kawasan
Banjaran Bintang dan Banjaran Tama Abu.
4. Apakah yang dimaksudkan dengan kepadatan penduduk (contoh pengiraannya)
Kepadatan penduduk atau densiti penduduk bermaksud nisbah antara jumlah penduduk di
sesebuah kawasan berbanding dengan keluasannya. Dengan menggunakan Formula :-
Formula kepadatan : Jumlah
Penduduk (orang)
Luas kawasan(km2)
Contoh Pengiraan: Kepadatan Penduduk Johor
2 496 200 = 131.5 orang/km persegi
18 986
Negeri
|
Penduduk
(`000)
|
Keluasan
(km2)
|
Kepadatan
|
Johor
|
2 496.2
|
18 986
|
131.5 orang/km persegi
|
Kedah
|
1 505.9
|
9 426
|
159.8
|
Kelantan
|
1 411.1
|
14 983
|
94.2
|
Kuala Lumpur
|
1 358.9
|
243
|
5592.2
|
Negeri: kurang padat ; kel
Padat: KL : apakah sebabnya
; pekerjaan, kemudahan asas, pusat pendidikan
5. Nyatakan kawasan yang padat, sederhana dan jarang di
wilayah dunia (sertakan peta yang berkaitan)
Kawasan
Berpenduduk padat
a.Benua Eropah
- kawasan perindustrian di Manchester, United Kingdom
- kawasan perindustrian Saar dan Ruhr di Jerman
b. Benua Amerika Utara
- Rangkaian tasik-tasik besar hingga ke New York melalui Pittsburg Amerika
Syarikat
c. Benua Asia
- Kawasan perindustrian Yokohama, Kobe, dan Tokyo di Jepun
- Kawasan pertanian :Lembangan
Chang Jiang, China
- :Lembangan
Indus - Ganges, India
:Dataran
Kanto, Jepun
:Lembangan
Nil, Mesir
d. BANDAR-BANDAR UTAMA
-Tokyo,
London, New York,
Jakarta, Bangkok,
Dll
KAWASAN SEDERHANA PENDUDUK
- Kanada : hutan pokok tirus
- Eurasia: hutan sederhana sejuk
- Kawasan padang rumput Steppe (Rusia),
Prairie (Kanada), Pampas (Argentina)
- Kawasan Mediterranean Eropah.
- Afrika Selatan
- Sebahagian Asia Tenggara
KAWASAN JARANG PENDUDUK
- kawasan kutub utara di Artik dan
kutub Selatan Antartika
- Kawasan Tudra di Greenland
- Kawasan pergunungan Himalaya (Asia)
- Kawasan pergunungan Rocky (Amerika Selatan)
- Kawasan Gurun panas di Sahara,
Mohave, Kalahari dll
- Lembangan :Amazon,(Brazil) Congo (Afrika)
- Apakah sebab sesuatu kawasan padat penduduk?
- Apakah sebab sesuatu kawasan jarang penduduk?
6. Nyatakan kawasan yang padat,
sederhana dan jarang di
Malaysia.(sertakan peta yang berkaitan)
Kawasan Penduduk Padat di Semenanjung Malaysia.
(a) Pulau Pinang.
(b) Lembah Klang dan Kuala Lumpur.
(c) Lembah Kinta.
(d) Kawasan perindustrian Tampoi dan Johor
Bahru
(e) Melaka dan Negeri Sembilan Darul
Khusus
(f) Delta Kelantan
(g) Delta Terengganu.
(h) Kuching
(i) Kota Kinabalu
Kawasan Penduduk Sederhana Padat
a. lembah Sungai
Kelantan
b. lembah Sungai
Pahang
c. lembah Sungai
Perak.
d. Di Sabah, di
tanah pamah Pantai Barat, Lembah Kinabatangan dan Semporna.
e. Di Sarawak, di
sekitar Kuching-Serian, dan kawasan Kuching-Sematan.
Kawasan Jarang Penduduk di Semenanjung Malaysia
a.Banjaran
Titiwangsa,
b.Banjaran Gunung
Tahan,
c. Banjaran
Kapuas.Sarawak
7. Apakah yang dimaksudkan dengan ketakseimbangan taburan penduduk.
Taburan penduduk yang tertumpu di satu-satu kawasan atau bandar tertentu
sahaja. Manakala kawasan kurang penduduk. Contohnya di Malaysia penduduk
tertumpu (padat) di Bandar raya kuala Lumpur. Kawasan pedalaman kelantan jarang
penduduk
Wilayah dunia tertumpu di Lembangan Chang Jian di China.
8. Terangkan faktor yang mempengaruhi ketakseimbangan taburan penduduk
wilayah dunia dan negara Malaysia.
9. Huraikan faktor yang mempengaruhi kepadatan penduduk di Malaysia.
a) Bentuk muka bumi dan keluasan negeri
Kawasan pedalaman negeri Pahang, Terengganu dan Kelantan berbukit –bukau,
bergunung-ganang dan berhutan tebal menjadi penghalang kepada penduduk untuk
mendiami kawasan tersebut. Kawasan negeri –negeri di Pantai Barat lebih landai, pamah, rata serta bertanah
subur sesuai untuk pelbagai kegiatan pertanian. Contohnya, di Dataran
Kedah-Perlis. Saiz negeri juga mempengaruhi perbezaan pola kepadatan penduduk.
Negeri yang luas seperti Pahang dan Terengganu mempunyai angka kepadatan yang
sedikit berbanding dengan negeri Melaka dan Negeri Sembilan yang bersaiz kecil
mempunyai kepadatan yang lebih tinggi.
(b) Faktor ekonomi (Jenis dan kemajuan ekonomi)
Kawasan ekonomi moden yang maju seperti kawasan perindustrian menjadi
kawasan yang padat penduduk berbanding dengan ekonomi pertanian yang mundur dan
bersifat saradiri . Contohnya, kawasan
Lembah Klang menempatkan hampir separuh daripada sektor perindustrian di
Malaysia. Kepelbagaian jenis dan
industri yang terdapat di kawasan ini telah membuka peluang pekerjaan yang luas serta tawaran
gaji yang lumayan. Faktor ini mendorong penduduk di pantai timur semenanjung
Malaysia berhijrah ke negeri-negeri
Pantai Barat khususnya ke Selangor dan
Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur.
(c) Faktor
sosial
Kemudahan pembandaran, pendidikan, perkhidmatan serta kemudahan
pengangkutan dan perhubungan lebih tertumpu di kawasan Pantai Barat.
Bandar-bandar besar dan moden yang lengkap dengan pelbagai kemudahan di
jaluran pantai barat Semenanjung
Malaysia seperti bandar raya Kuala Lumpur, Bandar Raya Shah Alam, Bandar Petaling
Jaya dan Bandar raya Johor Bahru. Bandar-bandar ini juga menjadi pusat-pusat pengajian tinggi,contohnya UKM
terletak di Bandar Baru Bangi.
(d) Faktor governan
Kerajaan Malaysia melalui Plan Induk
Perindustrian Negara (PIP) telah mewujudkan kawasan industrian yang baru
seperti Kawasan perindustrian Nilai di negeri Sembilan dan lain-lain. Selain
itu, pembinaan bandar baru oleh kerajaan
(di kawasan pantai barat Semenanjung
Malaysia) di kawasan pinggir bandar dan mewujudkan pusat pentadbiran kerajaan
yang baru seperti Putrajaya menyebabkan semakin ramai penduduk yang berpindah
ke kawasan itu, menjadikan kawasan pantai barat padat penduduk.Contohnya Bandar
Baru Selayang, Bandar baru Ampang dan lain-lain yang terletak disekitar Kuala
Lumpur.